Tlawhtu Zat

Monday, August 1, 2011

Naupangte Hi

     Naupang enkawl hi thil harsa tak, thiam tawh leh pass tawh pawh awm thei lo, nu leh paah pawh inmawhchhiat tawnna thlen \hin a ni. Chutih rual chuan, naupangte hi min tihlimtu ber an ni si. Khawvel hi hremhmuna siam theitu leh vanrama chan theitu chu naupang te hi an ni. Chumi a nih avang chauh pawh chuan a enkawltute hian mawhphurhna an nei nasa khawp mai.
    Nu leh pa ten an chhuan ber chu an fate \ha taka lo seilian a nih rualin, a tilungngai bertu chu an fa tihmawh, awm \ha duh lote an ni leh lawi! Chutiang chu thil awmdan a nih avangin fa enkawl thiam inti nu leh pa an váng.     Nu leh pa leh fate inkarah hian generation gap hi a zau hle mai a lo ni. Tunlai naupang luhlul leh tihmawh tak tak te, kawhmawh bawl záwng hlira khawsa \henkhatte pawh hi ngun takin zawt chiang ta ila, an nu leh pa ten an khawvel an hriatthiampui loh luat vanga ‘hetiang’ ni hi an ni mai thei. An awmdan \ha lo chu hriatthiampui tur tihna lam ni lovin, awmdan \ha leh dik zirtir kawngah nu leh pa tam zawk hian zirtur kan ngah viaute pawh a ni maithei asin! Mihringte hi kan hriat rengnaa chám \hin zawng zawng zinga 80% hi kan mithmuh a\anga kan khâwlkhâwm a ni tiin mithiam ten an sawi \hin. Chuti a nih chuan kan fate hmuh tam ber thilte hi eng nge ni tih thu-hlaah ngaihtuahna sen a \ul a, an \han len chhoh zelna tura invenna \ha tak min petu atan pawh a hman theih mai thei?

Fa enkawl chungchang Bible-a kan hmuh tam zawk hi fate tih tur lam aiin nu leh pa te tih tur zawk hlir a ni a. Harsatna a lo thlenin, nu leh pa tam tak chuan Pathian hnenah an fate awmdan chu rawn tih danglamsak turin an dil fo \hin a. Nu leh pa te hian kan hriat reng tur nia lang chu, kan fate awmdan dik loh avanga Pathian kan dawr hian, an nungchang leh awmdan te tidanglam tur hian - a hmanruaah keimahni, nu leh pa te ngei hi min hman a duh tlat avangin, kan fate aia kan danglam hmasak phawt a ngai a ni. Philippi 4:8 ah chuan, ‘A tawp berah chuan unaute u, a dik leh zahawm apiang, a fel leh thianghlim apiang, a duhawm leh thangmawi apiang, a \hata fak tlak a nih phawt chuan, chung chu ngaihtuah rawh u’ tih kan hmu a. Mahse kan tunlai khawvelah hi chuan, a nalh kan tih apiang te, a mawi kan tih apiangte, \ha kan tih apiangte, mi tihdan a nih a, kan rilru tilawmtu a nih phawt chuan incheina a ni emaw, sum hmuhna tur a ni emaw, intihhlimna a ni emaw pawh ni se, Lalpa mithmuhah a dik em? A thianghlim em? tih kan ngaihtuah lem lo niin a lang. Tun ang zela kan kal chuan kan fate lo \hang lian zel hian tun a\anga kum reilo te-ah hian sakhaw dang min vawnsan mai ang tih pawh hi a hlauhawm hlel lo e!
    Culture nena in kungkaih tlat, pathian lim siam chawp KALI (sual thim hnehtu pathiannu) hmaa manganna vawrtawp an thlena an tlu lût \hin lai ngaisang taka lo thlir \hintu nu leh pa nei tan chuan chu pathian lem ngaihsanna thinlung chu neih ngei tur a ni reng a ni. Hman kum Book Festival-a Muslim-ho lehkhabu Kuran hralh tam ber a ni te kha ngaihtuah chian a \ul nasa asin! Kan Bible-ah chuan, ‘Naupang chu a kalna awm kawngah chuan zirtir la, a upat hnuah pawh a thlah lovang’ tih kan hmu a - An theihnghilh miah tawh loh tur thil \ha lo hi nu leh pa te hian engzat tak kan fate thinlungah hian tuh ang i maw? ‘Ti rawh, en rawh’ chu kan ti lo mai thei. Mahse kan tihdan an zira an entawn mai \hin a nih hi. Anmahni kan hmangaih thu te hi hriat an chak ngawih ngawih a. Kan hmangaihin kan lainat a, an tana \ha ber tur kan duhsak a ni tih te hi nu leh pa kâ a\ang ngeia hriat an thlahlel ngawih ngawih \hin. Mahse anmahni kan hmangaihna thu aiin, Min Woo leh Mi Joo te inhmangaihzia thu te an hre tam zawk mai thei? Hmangaihna an hriatthiam theihnan kan hmangaih a ni tih te hi chetzia leh thiltih piah lamah \awngka ngei pawha kan hrilh te hi a \ul asin.
    In chhung bangah thuziak \ha tak tak -‘Naupang chu mi sawisel rengna chhungkuaa a seilen chuan, mi a sawisel fovang’ tih ang te leh thuziak \ha tak tak dang kan tar a. A taka nu leh pa ten kan zawm, hriat leh hmuh tur erawh a vang! Kan tunlai nunphung thlir hian - kan fate hian an nu leh pate Pathian rin danah leh an biak danah hian kan Pathian hi belh tlâk loh leh zah tak tak tlâk lovah an hmu a ni mai thei mai em? Kan fate hi hremhmun leh vanram chungchang pawh kan hrilh ngai tawh lo a ni mai thei, hremhmun hlau lo leh vanram kai châk lo sawi turte pawh an awm an ti nia!
    Eng pawh ni se, Lal Isua zia lang reng chunga fate thunun, zilhhau leh kaihhruai hi a pawimawh tak zet a ni. Kan hun tawn mek te thlir hian Pathian duh dana fate kaihhruai hi a huphurhawm takzet a. Fate rau rau-ah pawh, a û zawk enkawl dan ang kha a nau zawkah a fuh ve ngawt thei lo. Pakhat enkawl dan, hlawhtling em ema kan hriat kha, midangah chuan a lo hlawhchham dêr thei. Chuvangin, chutiang khatiang chuan tihtur a ni tia dan khauh tak zam bur theih ni pawhin a lang lo. ‘I û pawh chutiang chuan kan ti-a a \ha mai asin mawle’ tih \awngkam kan hman fo te hi anmahni tichhetu a ni daih thei. Eng pawh ni se, hetah hian Kristian nu leh pate chu kan vannei hle a ni. Jakoba 1:5-ah khan kan hmu a, ‘In zingah tupawhin finna a tlakchham chuan, mi zawng zawng hnena hau lova phal taka pe \hintu Pathian chu dil rawh se, pek a ni ang’ a ti mai a ni.
    Pathian hi kan dah pawimawh ber loh chuan tu nu leh pa mah hian chhungkaw nghet kan din dawn lova, kan fate Pathian duhdanin kan enkawl puitling hek lovang. Nitin hian amah mamawh loh ni kan nei lova, finna leh remhriatna min pe theitu chu, pathian dang - vai pathian emaw, sum leh pai leh thildang emaw a ni lo, kan Pathian chauh hi a ni. Kan nun khalh ngil a, thil a lo kalsual palh leh harsatnain min tlak buak hunah pawh kan do theihnan te, harsatna karah pawh a zuitu rinawm tak ni a, a laka kan rochan hlu tak, kan fate kaihruaitu ni tur hian kan Pathian hian min puih a duh reng a, Amah hi a rintlak em em a ni. Khawvela nu leh pa \ha ber an hlawhchhamna hmunah pawh kan Pathian hian a thawk zel thei a ni. Chuvangin A thupek hi zawm zel i tum ang u. “Vawiina he ka thupek che u hi in thinlungah cham tlat se la, nguntakin in fate zirtir ang che u. In chhunga in \hut lai te, in mut lai te, in thawh dawnah te sawi sawi ang che u. In hriat reng theihnan in banah te hreng ula, chalhrenah te hmang ang che u. In kawngkaah te pawh tar ang che u,” tih thu Bible-ah kan hmuh kha.

4 comments: